Keizers, kunstenaars en kooplui in het oude China
Wanneer: 5 oktober 2013 – 2 februari 2014
Waar: De Nieuwe Kerk Amsterdam
De tentoonstelling vertelt het verhaal van de Chinese Ming-dynastie (1368 – 1644). Dankzij samenwerking met het Nanjing Museum in China herbergt De Nieuwe Kerk een exclusieve Ming-collectie, aangevuld met een serie erotische tekeningen uit de privécollectie van Ferdinand Bertholet.
Keizers, kunstenaars en kooplui
Er zijn voorwerpen van overdadige luxe te bewonderen die voorbehouden waren aan het Keizerlijke Hof, zoals bijvoorbeeld het zeldzame gele en groene porselein. Van de ‘gewone’ Ming-onderdaan krijgt de bezoeker letterlijk een beeld in o.a. portretten en zijdeschilderingen. Uit het voormalige bezit van welgestelde inwoners komen onder andere mooie kalligrafieën en het kenmerkende blauw-witte porselein, dat in die tijd een gewild exportartikel was. Delfts aardewerk was er een antwoord op; daarvan worden intrigerende vergelijkingen met Ming-porselein getoond. Door de hele tentoonstelling loopt de rode lijn van de Ming dynastie, die grote culturele, economische en maatschappelijke prestaties leverde, die ook vandaag de dag van invloed zijn op China’s nationale identiteit. In de tentoonstelling hangen grote portretten en afbeeldingen, destijds een gewoonte in China voor uitingen van het Hof en verwelkoming van gasten.
Gilded enamel stove
De successen van de dynastie
De Ming-dynastie werd in 1368 door Zhu Yuanzhang uitgeroepen na verdrijving van de Mongoolse khans van de Yuan-dynastie. Ming – letterlijk: ‘schitterend’ – zou langdurig en stabiel blijken te zijn. De tentoonstelling geeft een beeld van de successen, vooral in cultuur, kunst en handel. De Ming dynastie, die esthetiek hoog in het vaandel had staan, kenmerkte zich door een bloeiende, consumptieve cultuur en grote sociale veranderingen. Met name de vijfde Ming-keizer Xuande (reg. 1425-35) geldt als een heerser die de kunsten sterk bevorderd heeft en de artistieke reputatie van de Ming-dynastie vestigde. De schoonheidscommissie, door het Hof opgericht, garandeerde gestage productie van hoogwaardige (toegepaste) kunst. Doelbewust werd een vrijemarkteconomie gecreëerd om vraag naar consumptiegoederen op gang te brengen in binnen- en buitenland.
Nanjing Museum
Het Nanjing Museum is een van de grootste musea van China en bevat een enorm aantal belangrijke kunstschatten. Het museum ademt nog de sfeer van de jaren dertig. Een aantal nationale kunstschatten komt met speciale toestemming van de Chinese overheid naar De Nieuwe Kerk. De expositie van de zeldzame bruiklenen valt samen met een bijzonder grootschalige herinrichting/nieuwbouw van het Nanjing Museum, gepland voor eind 2013.
Het mysterie Ming
Waar: Keramiekmuseum Princessehof
Wanneer: Te zien vanaf 24 maart 2013 tot 27 Oktober 2013
Meer informatie
Bij inlevering van deze Ming Translations nieuwsbrief ontvangt u een gratis kopje koffie of thee bij ieder gekocht toegangsbewijs voor deze tentoonstelling.
Mingporselein – Extreem duur
Iedereen die op zolder een Chinese vaas ziet, hoopt stiekem op een Mingvaas. Ming staat bekend als heel duur Chinees antiek. In 2011 ging bij Sotheby’s een Mingvaas van de hand voor 21,6 miljoen dollar.
Ming dynastie
Ming is de meest bekende Chinese dynastie (1368-1644). Het woord betekent zoveel als ‘verlicht’. De Mingdynastie kende vele keizers en staat voor het authentieke, traditionele China. Porselein uit de Mingperiode kent een technische en esthetische perfectie, is zeldzaam en geldt nog steeds als het hoogtepunt van verfijnd porselein, zowel in China als in de westerse wereld.
De Mingcollectie van het Princessehof
Het Princessehof heeft een unieke Mingcollectie die slechts bij een kleine groep connaisseurs bekend is. Voor het eerst wijdt het museum een grote publiekstentoonstelling aan dit bijzondere onderwerp.
De Mingcollectie van het Princessehof is uniek, niet alleen in Nederland maar ook internationaal, omdat er naast het kostbare keizerlijk porselein ook belangrijk handelsporselein aanwezig is. Dit Ming handelsporselein werd geproduceerd in China van de veertiende tot de zeventiende eeuw voor verschillende markten. De Princessehof-collectie bevat onder meer stukken die bedoeld waren voor Zuidoost-Azië, zoals de belangrijkste collectie Zhangzhou (Swatow) wereldwijd. Zhangzhou bestaat uit grote, kostbare schotels van keramiek, die in Indonesië vooral werden gebruikt door vorsten en voor rituelen.
De tentoonstelling
Aan de hand van een audiotour wordt de bezoeker meegenomen op een spannende ontdekkingsreis naar herkomst, productie, gebruik en betekenis van Mingporselein, niet alleen aan het keizerlijke hof in China, maar overal ter wereld.
Clichés
In het begin van de tentoonstelling wordt Ming geïntroduceerd. We sluiten aan bij de beeldvorming en de clichés over Ming. We laten veilingnieuws zien en tonen beelden van de ‘Mingvaas’ in de populaire cultuur; van films en reclamespots tot striptekeningen.
De verboden stad
Vervolgens wordt uit de doeken gedaan wat Ming eigenlijk is. Het verhaal van de Chinese dynastie wordt verteld, van de opkomst in de veertiende eeuw tot de dood van de laatste keizer drie eeuwen later. Alle keramiek uit die periode wordt gerekend tot Mingporselein.
De Mingdynastie kent een reeks van keizers die allemaal hun eigen stempel op de keramiekgeschiedenis hebben gedrukt. Het serviesgoed dat speciaal voor de opeenvolgende keizers werd vervaardigd, behoort tot de mooiste keramiek die ooit is gemaakt. Niet iedere Mingvaas is blauwwit. De eerste keizer Hongwu bijvoorbeeld, wordt geassocieerd met de kleur rood.
Het keizerlijk porselein wordt met veel grandeur getoond, waarbij keizerlijk geel en rood domineren. Door middel van afbeeldingen wordt de rol van porselein in de keizerlijke hofcultuur geïllustreerd. De bezoeker waant zich in de Verboden Stad en ontdekt een schotel waar de Chinese keizer Zhengde 500 jaar geleden zelf nog van gedineerd heeft.
Het meeste porselein uit de Mingperiode is gedecoreerd met het traditionele repertoire van draak, feniks of lotus.
Export
De keizers van de Mingdynastie onderhielden veel buitenlandse contacten en zo kwam Mingporselein elders terecht. De waardering van het porselein zorgde al snel voor bekendheid. Tijdens de Mingdynastie werd niet alleen porselein voor de keizer gemaakt, maar ook voor de export. De tentoonstelling laat zien dat diverse voorwerpen voor verschillende markten werden gemaakt en verhandeld.
In onze Gouden Eeuw exporteerden Chinezen blauwwit gedecoreerd kraakporselein naar Nederland. Deze statussymbolen waren belangrijk voor onze toenmalige wooncultuur en komen veel voor op stillevens uit die periode. De tentoonstelling laat de decoratieve- en gebruiksfunctie zien in een typisch zeventiendeeeuws Nederlands huishouden. Speciaal voor de Nederlandse markt werden in China vazen met tulpen beschilderd.
Niet elke zending bereikte zijn bestemming. In de tentoonstelling is de porseleinlading van twee VOC-scheepswrakken, de Witte Leeuw (1613) en de Hatcher Cargo (1643) te zien. Met onderwaterfoto’s van bergingen worden deze expedities sfeervol belicht.
De globalisering ging zelfs zover dat Chinese producenten zich verdiepten in de taal van de diverse afnemers. Zo werd voor de Islamitische markt de decoratie met Arabische Korantekens toegepast.
De functie van handelskeramiek voor de internationale markt wordt duidelijk gemaakt aan de hand van oude prenten en foto’s. Zo zijn grote schotels in Indonesië en de Filippijnen tot in de twintigste eeuw gebruikt bij vorstelijke diners en hadden martavanen (grote geglazuurde potten) naast een functionele (voedselopslag) ook een rituele betekenis voor de mensen op Borneo.
Na Ming
In 1644 eindigde de Mingdynastie met de dood van de laatste Mingkeizer. De fabricage van de keizerlijke keramiek stopte, maar de productie van handelskeramiek ging vrijwel onverminderd voort. Met name in de negentiende eeuw begon men in het westen met het verzamelen van Mingporselein, met steeds stijgende prijzen tot gevolg.